Pasif Devrimİstanbul&rsquoun bir zamanlar radikal Müslüman ilçelerinden Sultanbeyli&rsquonin &ldquoılımlı İslam&rdquoa dönüşümünü anlatıyor. Sultanbeyli mahallesindeki hayatın zengin bir etnografisini sunan bu kitap İslami aktivistlerin nasıl örgütlendiklerini, 28 Şubat sürecinde nasıl geri çekildiklerini, ve AKP tarafından nasıl massedildiklerini anlatıyor. Cihan Tuğal radikal bir hareketin sisteme massedilişinin basitçe tarihsel eğilimlerin ve tüm dünyadaki gidişatın kaçınılmaz bir sonucu değil, olumsal mücadelelerin bir getirisi olduğunu iddia ediyor. Tuğal gözlemlerini Mısır ve İran örnekleriyle de karşılaştırarak Türkiye örneğini genel tarihsel bir bağlama da oturtuyor ve İslami politikaların neden başka yerlerdeki laik kapitalizmlere benzer bir şekilde entegre olmadığı sorusunun yanıtını arıyor.

AKP&rsquonin aklığı nereden geliyor? Bu partiyi, kapitalizmi doğallaştıramamış diğer merkez partilerden farklı kılan ne? Cevap, partinin unutmak istiyor göründüğü geçmişinde yatıyor. AKP, örgütçülük anlayışıyla, kadrolarıyla ve kısmen de kullandığı dille, Türkiye&rsquode 1980&rsquolerden sonra kapitalizme tek kitlesel direniş noktası olan İslamcılığın sistem tarafından massedilmesini sağladı. Gerçek başarısı bu. Böylesi bir massedilmeyi karşılayacak en uygun kavram ise Marksist düşünür Antonio Gramsci&rsquonin geliştirdiği &ldquopasif devrim&rdquo kavramıdır. Tuğal çözümlemesinin merkezine bu kavramı alarak, Ak Parti hükümeti döneminde belirleyici olanın kapitalizmin doğallaşması olduğunu, bunun ana motorunun ise AKP olduğunu söylüyor. Ak Parti&rsquonin demokrasi ve İslamiyet gibi konularla ilişkisi bu çerçeve etrafında değerlendirildiğinde önümüze daha kışkırtıcı tahliller çıkıyor. &ldquoLaik elitlerin yönetimi esnasında bir aldanma olarak görülebilecek kısmi düzelmeler, dindarlar yönetimde olunca derin bir hikmetin yansımaları olarak kabul ediliyor" diyen Tuğal'ın sözleriyle, &ldquoTürkiye&rsquode laik kapitalizmin hegemonik hale gelebilmesi, yani kitlelerin rızasını kazanması, ancak İslamcılığın yarattığı mobilizasyon sayesinde gerçekleşebildi. Türkiye&rsquonin laik yöneticileri, bu rızayı İslamiyet&rsquoin desteği olmadan sağlamakta aciz kalmışlardır.&rdquo